Demokrasi İçin Hukukçular
Dersim Katliamı’nın 83. yıl dönümünde Dersim Barosu yazılı bir açıklama yayınlayarak Dersim 1937.38.39 sürecine dair hakikatin tamamının kamuoyuyla paylaşılmasını, resmi Özür dilenmesini ve özrün kamuoyuyla paylaşılmasını talep etti.
Dersim Barosu, Dersim 1937.38.39 sürecine dair hakikatin tamamının kamuoyuyla paylaşılmasının, resmi Özür dilenmesini ve özrün kamuoyuyla paylaşılmasının, Seyit Rıza ve Diğer Dersim ileri Gelenlerinin İdamı ile Sonuçlanan Muhakemenin İadesini, Dersim isminin iadesini de içerir taleplerini yazılı açıklamalarında dile getirdi.
Dersim Barosu, Dersim 1937/38.39 süreci ve sonrasında meydana gelen ihlâllerin doğru bir anlatımının uluslararası insan hakları hukuku ve uluslararası insancıl hukuk çalışmalarına yönelik dokümanlara dâhil edilmesini Avukatlık Kanunu’nun 76. ve 95. maddeleri hükümleri çerçevesinde talep ettiklerini belirttiler.
Açıklamanın tam metni;
BASINA VE KAMUOYUNA
Dersim 38 i ;Unutma, Unutturma.
Dersim ismi ve eski yerleşim yeri İsmleri İade edilmeli,
Resmi Özür dilenmelidir.
Dersim 1937.38. Askerî Harekâtı öncesinde başta Jandarma Genel Komutanlığı, Umumî Müfettişlik ve sair olmak üzere çeşitli idarî / askerî mercilerce Dersim’e yönelik çokça raporlar hazırlanmış ve 25 Aralık 1935 tarihli Tunceli Vilayetinin İdaresi Hakkında Kanun çıkarılmış olup; 4 Mayıs 1937 tarihinde Bakanlar Kurulu tarafından alınan bir karar ile Dersim de “şedit ve müessir” bir askerî harekâtın Tedip / Tenkil yapılmasına karar verilmiştir. Müteakip zaman içinde adil bir yargılama yapılmadan Seyit Rıza 15 Kasım 1937 tarihinde Elazığ -Buğday Meydanı’nda oğlu Resik Hüseyin ve diğer 5 Dersim ileri geleniyle birlikte İdam edilmiştir.
Gelinen aşamada Seyit Rıza ve diğer Dersim ileri gelenlerinin idamı ile sonuçlanan muhakemenin iadesi gerekmektedir. Dersim ismi de iade edilmelidir .
Askerî harekât sürecinde o tarihlerde her yaş grubundan ve kadın / erkek ayrımı yapılmaksızın binlerce kişi öldürülmüştür.
Askerî Harekât sürecini takiben binlerce kişi Türkiye’nin çeşitli yerlerine sürgün edilmiş ve gönderildikleri yerlerde mecburî iskâna tabi tutulmuştur.
Dersim’de 1937.38.39 yıllarında birçok çocuk ailelerinin rızası hilafına cebren ailelerinden alınarak çeşitli ailelere evlatlık olarak verilmiş ve bu çocukların tamamına yakınından bir daha haber alınamamıştır.
1937.38.39 Askerî Harekâtı süreci ve sonrasında on binlerce çocuk, kadın ve erkeğin insanlık vicdanını derin bir şekilde yaralayan hayal bile edilemeyecek kötülüklerin kurbanı olduğu tarihsel bir gerçektir.
1937/38 yıllarında resmî görevli sıfatıyla katılan çeşitli şahısların anlatımları devlet tarafından gerçekleştirilen trajediyi açıkça ortaya koymaktadır.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip ERDOĞAN, 23.11.2011 tarihinde bir Toplantı ’da yaptığı konuşmada, Dersim olaylarıyla ilgili belgeler açıklayarak:
“…Dersim’de, adım adım çerçevesi çizilmiş, bahaneleri hazırlanmış bir operasyon var. 1937, 1938 ve 1939 yıllarında Dersim’de maalesef büyük bir dram yaşanıyor. Havadan, karadan, toplarla, hatta gaz bombalarıyla, Dersim’de hareket eden her şey, çocuklar, kadınlar katlediliyor… demiştir.
Belirtmek gerekir ki 1937.38.39 süreci ve sonrasında gerçekleştirilen eylemler için bugüne kadar devletçe herhangi bir Resmi eylem ve işlemde bulunulmamıştır.
Bu durum insanlık vicdanını en az Dersim Askerî Harekâtı Tedip / Tenkil süreci ve sonrasında meydana gelenler kadar incitmiştir.
Yukarıda izah edilen sebeplerle 1937.38.39 “Dersim Tedip / Tenkil Harekâtından kaynaklı olarak; Her yıl olduğu gibi bu yılda taleplerimizi basına ve kamuoyuna duyuruyoruz.
1.Resmi Özür dilenmesine ve özrün kamuoyuyla paylaşılmasına,
2.Dersim 1937.38.39 sürecine dair hakikatin tamamının kamuoyuyla paylaşılmasına,
3.Öldürülenlerin yakınlarının onurlarını, itibarlarını ve haklarını iade eden resmî bir açıklama yapılmasına,
4.Kayıpların (çocuk-kadın-yaşlı)nerede olduklarının araştırılmasına; öldürülenlerin kimliklerinin tespiti için araştırma yapılmasına;
5-Öldürülenlerin naaşlarının bulunması, tanımlanması ve ailelerin ve toplumların kültürel pratikleri veya mağdurların vasiyet ettiği veya ettiği varsayılan şekillerde yeniden defini için gerekli işlemlerin yapılmasına;
6.Öldürülenler için anma törenleri düzenlenmesine,
7-Seyit Rıza ve Diğer Dersim ileri Gelenlerinin İdamı ile Sonuçlanan Muhakemenin İadesi Gerekmektedir.
8-Dersim İsmi ve Eski yerleşim yeri isimleri İade edilmeli,
9.Dersim 1937/38.39 süreci ve sonrasında meydana gelen ihlâllerin doğru bir anlatımının uluslararası insan hakları hukuku ve uluslararası insancıl hukuk çalışmalarına yönelik dokümanlara dâhil edilmesini Avukatlık Kanunu’nun 76. ve 95. maddeleri hükümleri çerçevesinde talep ediyoruz. 04 .05 .2020
DERSİM BAROSU YK
