Demokrasi İçin Hukukçular
Bir proje ofisinde mühendis olarak çalışmaktayım. İki haftayı aşkın süredir evden çalışıyoruz ve bu sürede bir aksama olmadan işler mesai saatlerinin normal seyrinde devam ediyor. Ancak işverenim krizi fırsata çevirmek adına kısa çalışma ödeneğine başvurmuş. Bize herkesin başvurduğu böyle bir fırsatı kaçıramayacağını, İşkur’dan aramaları durumunda evde çalışmadığımızı söylememiz gerektiğini tembihledi. Başvurunun kabul olması durumunda işsizlik maaşımdan kesilecek parayla yasal olarak çalışmıyor görünürken patronum için üretmeye devam etmek zorunda kalacağım; piyasa koşulları ve işsizlik rakamları aşikâr.
Durumum bu şekilde, iki noktayı aydınlatmanızı rica ediyorum.
Birincisi, kısa çalışma ödeneği işsizlik maaşımdan 3 ay olarak mı yoksa maddi karşılığı olarak mı düşülecek? İkinci olarak işveren kısa çalışma ödeneğine başvurduğunda işçiyi işten çıkmış olarak mı gösteriyor, tazminat hakkımızda bir kayıp söz konusu olacak mı?
KISA ÇALIŞMA SÜRESİ İŞSİZLİK ÖDENEĞİ ALMA SÜRESİNDEN DÜŞÜLÜR ANCAK KIDEM SÜRESİNDEN SAYILIR
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa göre sigortalı sayılan kişileri hizmet akdine tabi olarak çalıştıran işverenin, genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerini geçici olarak önemli ölçüde azaltması veya işyerinde faaliyeti tamamen veya kısmen geçici olarak durdurması hallerinde, işçilere kısa çalışma ödeneği ödenmesine ilişkin usul ve esaslar Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Yönetmeliğinde düzenlenmiştir.
Covid-19 pandemisi ülkemiz açısından da zorlayıcı neden olarak kabul edilmiştir. Eğer ki pandemi nedeniyle işyerinde uygulanan çalışma süresi, işyerinin tamamında veya bir bölümünde geçici olarak en az 1/3 oranında azalmışsa veya süreklilik koşulu aranmaksızın en az 4 hafta süreyle faaliyeti tamamen veya kısmen durmuşsa, kısa çalışma ödeneğine başvurabilir. 4447 sayılı yasanın ek 2. maddesinde belirtildiği üzere ancak üç ay olarak kısa çalışma yaptırılabilir ve aynı maddenin 4. fıkrasında sorunuzun cevabı yer almaktadır. Burada kısa çalışma ödeneğinin işsizlik ödeneğinden mahsubunun ay olarak yapılacağı belirtilmiştir. Ancak bu kısa çalışma ödeneğinin süresini altı aya kadar uzatmaya ve işsizlik ödeneğinden mahsup edilip edilmeyeceğini belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.
Kısa çalışma döneminde iş sözleşmesi askıdadır. İş sözleşmeniz feshedilmiş olmuyor; ancak sigorta primleriniz de yatırılmıyor. Askı döneminde işverenin ücret ödeme borcu ortadan kalkarken sizin de iş görme borcunuz ortadan kalkıyor. Ancak 4857 sayılı İş Kanunun 55. Maddesinde düzenlenen yıllık izin bakımından çalışılmış sayılan hallere ‘’Çalışmakta olduğu işyerinde zorlayıcı sebepler yüzünden işin aralıksız bir haftadan çok tatil edilmesi sonucu olarak işçinin çalışmadan geçirdiği zamanın onbeş günü (işçinin yeniden işe başlaması şartıyla) ve kısa çalışma süreleri de dahildir. Bu yıllık izin düzenlemesi kıyasen kıdem süresi için uygulanacak olup, kısa çalışma süresinden yararlanamayan iş sözleşmesi askıda olan işçinin çalışmadan geçirdiği 15 gün ve kısa çalışma ödeneği aldığı süreler kıdem süresinden sayılacaktır. Kısaca sorunuzun cevabı olarak şunu söyleyebiliriz, kısa çalışma ödeneği almaya devam ettiğiniz süreler kıdem tazminatınızın süresi hesaplanırken dikkate alınacaktır.